Met veel plezier stuur ik hierbij weer mijn eerste markblog na de zomerstop. Zoals u inmiddels gewend bent kijk ik eerst altijd even terug waar ik het met u de laatste keer over heb gehad. In die versie zat ik heerlijk met mijn rug in de zon en fluitende vogels op de achtergrond, het was zomer. U raadt het al, die versie is van juni, waarin ik nog waarschuwde dat we echt moesten genieten van het weer, want het zou zomaar weer eens snel oktober kunnen worden. Ik weet niet hoe u de laatste maanden het weer heeft ervaren, maar volgens mij is het chronisch herfst.
De titel van deze editie is Back to work, wat mij doet denken aan vroeger waarin ik de back to school schoolagenda had, boeken moest kaften en ik weer met al mijn vriendjes op de fiets richting school ging. De titel had ook kunnen zijn back to normal, want het ziet ernaar uit dat we dan toch echt terug gaan naar het oude normaal.
Een rondje langs de markten
719, dat was de stand van de AEX toen ik de zomerstop in ging, 792,22 is het nu. Dat is een stijging van 73,22 punten oftewel ruim 10%. Dat is best een aardig rendement in iets meer dan twee maanden tijd. Misschien wel een beetje teveel, maar dat zal de tijd ons leren. Inmiddels is de AEX index een echte tech index aan het worden, zo is de bijdrage van alleen ASML al 20% in de indexwaarde. Dit verklaart ook een groot deel van de recente stijging. Nou ja niet alleen ASML, er zijn slechts 2 aandelen die u niet had willen hebben, de rest deed het prima. Is beleggen dan zo eenvoudig? Soms is het wel makkelijk, maar er zijn nog genoeg mogelijkheden om foute keuzes te maken. Was u belegd in deze periode in Chinese tech aandelen, dan had u een gemiddeld rendement van -30% gehad, maar u zat toch ook in tech.. Was u belegd in goud, dan hopelijk fysiek goud en had u iets blinkends voor op tafel, maar rendement maken deed het niet.
De S&P, de brede Amerikaanse beurs, heeft dit jaar 53 keer een nieuwe all time high neergezet en is meer dan 200 dagen op rij niet meer dan 5% gedaald. Dit zijn uitzonderlijke cijfers en is natuurlijk altijd een keer eindig. Wanneer dat is en hoe groot de daling zal zijn, dat is niet te voorspellen. Als ik dat wel kon zat ik niet meer hier vast in de eeuwige herfst, maar schreef ik vanuit Hawaii deze blogs. September is van oudsher een van de slechtste maanden op de beurs, er wordt ook veel gewaarschuwd dat er een (tijdelijke) correctie aan kan komen, zowel technisch als in tijd zou dit prima kunnen. Een gewaarschuwd mens telt echter voor 2 en de vraag is of deze dan ook wel komt.
Back to work
We mogen weer; naar werk, naar school, naar restaurants, naar zo goed als alles. Nog niet alle sectoren zijn weer volledig open, maar het merendeel draait weer. Er is zelfs een stip op de horizon gezet voor het afschaffen van alle maatregelen welke genomen zijn voor de bestrijding van het Covid virus. Anderhalf jaar heeft het uiteindelijk geduurd, hierin hebben veel bedrijven gezocht naar andere verdienmodellen, nieuwe bedieningsconcepten en bleek je de koning te rijk zijn wanneer je iets meer dan anderhalf jaar geleden gestart was met een afhaalrestaurant. In deze periode heeft de overheid op allerlei manieren bijgesprongen om bedrijven te kunnen laten draaien, om faillisementen te voorkomen en de werkgelegenheid op peil te houden. Hadden zij dit niet gedaan was de economische, maar ook psychische schade enorm geweest. Toch stoppen ze er nu mee, het doel is behaald en de finish is in zicht. En nu? Ondanks dat bedrijven geholpen zijn, zijn zij nog lang niet allemaal terug op het oude niveau, niet elk bedrijf kan alweer op 100% draaien. Daarnaast is er een nieuwe schuldeiser bijgekomen voor veel bedrijven, er staat zo’n 30 miljard euro open bij de fiscus aan uitstel, deze moet weer terugbetaald worden. Toch is er optimisme vanuit het kabinet en het CPB, er wordt een groei voor de economie van ruim 3% dit jaar voorspeld en ook voor aankomend jaar kan met dit getal rekening gehouden worden.
Financieringsbehoefte
Waarschijnlijk zal voor veel bedrijven het stopzetten van de subsidies en het moeten opstarten van de bedrijfsvoering een grote druk op de cashflow en het beschikbare werkkapitaal leggen. Verwacht wordt dan ook dat de behoefte naar groeifinanciering en opstartkapitaal erg toe zal nemen. Niet alleen wij mogen weer back to work, ook veel financiering aanbieders zijn weer terug naar de markt gekomen. Voor hen kwam de Covid pandemie net zo onverwachts en ook zij moesten de modellen hierop aanpassen. Inmiddels is dat goed gelukt en de afgelopen maanden hebben wij al een groot aantal bedrijven bij kunnen staan bij het vinden en inregelen van de benodigde financieringsbehoeftes. De oplossingen hier waren zeer divers, van groeifinanciering middels factoring, tot crowdfunding bij bedrijven in de opstartfase, of juist gewoon traditioneel bij een grootbank. Ook zijn wij zeer bedrijvig geweest met het financieren van vastgoed om extra liquiditeiten vrij te maken. Ons aanbod van aanbieders is met de toetreding van nieuwe spelers nog diverser geworden. Wellicht kunt u zich herinneren dat er nog nooit zoveel extra is gespaard als in de afgelopen anderhalf jaar. Dit geld is via diverse constructies nu beschikbaar gekomen om onder andere het MKB van financiering te voorzien, wat een mooie, maar ook zeer welkome aanvulling is.
Risico’s in de markt
Het stopzetten van de steunmaatregelen, het loslaten van de corona maatregelen, records op de wereldwijde beurzen, saai is het nog steeds allerminst. Er zijn voldoende signalen om zeer positief naar de markten te kijken, zowel direct als ondernemer of voor de lange termijn naar bijvoorbeeld voor het maken van rendement. Op de korte termijn nemen de risico’s wel toe, los van de waarschuwingen voor een correctie op de aandelenmarkt, worden er ook wel meer faillisementen verwacht. Niet elk bedrijf is goed door de crisis heen gekomen en is daarmee misschien niet meer levensvatbaar, of kan zich toch niet voldoende aanpassen aan de nieuwe situatie. Veel bedrijven hebben flink ingeleverd op de reserves of hebben het eigen vermogen aangesproken om de afgelopen anderhalf jaar goed door te komen, zij zijn hierdoor meer kwetsbaar geworden voor tegenvallers. Uiteraard is het mogelijk om allerlei risico’s af te dekken; denk aan spreiding in de verdeling van het vermogen voor het maken van rendement, dus niet alles op de beurs of allemaal in vastgoed, maar verdeel het over de verschillende categorieën. Het risico op wanbetaling of faillisementen van uw klanten is te verzekeren middels een kredietverzekering en goed actief debiteurenbeheer, toetsing van uw klant vooraf helpt ook. Groeit u hard en neemt u veel personeel aan dan kunt u er bijvoorbeeld ook voor kiezen om die risico’s af te dekken of uit te besteden. We kunnen niet in de toekomst kijken, maar wel leren van het verleden.
Persoonlijk kijk ik met veel interesse naar de ontwikkelingen in de aankomende maanden, wordt het echt herfst, of verrast de natuur en de economie ons met een Indian summer. Mijn glazen bol werkt helaas al een tijd niet meer, anders had ik het u verteld. Uiteraard vertellen wij u wel graag meer over waarmee wij u wel kunnen helpen.
